درمان های دندان های شیری در دندانپزشکی اطفال بسیار اهمیت دارد زیرا باعث می شود دندان های دائمی در جای خود بدون حضور عفونت در بیایند. همچنین باید در نظر داشت که مراقبت‌های بعد از دندانپزشکی کودکان باعث افزایش عمر این درمان ها می شود.
نکات قبل از درمان دندانپزشکی اطفال
۱.لطفا با کودکتان درباره ی مباحثی چون “آمپول”، “درد”، “سوزن”، “کشیدن” صحبت نکنید.
۲.در صورتی که کودکتان درباره ی پروسه ی دندانپزشکی سوال کرد، خود را بدون اطلاع‌جلوه داده و جواب را به دندانپزشک بسپارید.
مراقبت‌های بعد از دندانپزشکی کودکان | درمان‌های مختلف
هر کدام از درمان‌های دندانپزشکی کودکان اعم از پر کردن دندان شیری، عصب کشی، فلورایدتراپی و کشیدن دندان شیری، نیاز به مراقبت دارند تا عوارض آن ها کمتر و عمر آن ها بیشتر شود. در ادامه مراقبت‌های بعد از دندانپزشکی کودکان را برای هر درمان توضیح می‌دهیم.
مراقبت بعد از فلوراید تراپی:
فلوراید تراپی یکی از روش های پیشگیری در دندانپزشکی کودکان است که در بهترین حالت خود باید سالی سه بار (هر 4 ماه یکبار) انجام شود. فلوراید تراپی با وارنیش فلوراید روشی بسیار آسان و با ایمنی بالاست و به مراقبت های اندکی پس از انجام، نیاز دارد. بنابراین پس از انجام فلوراید تراپی نکات زیر را در ذهن داشته باشید:
- پس از انجام فلوراید تراپی کودکان باید به مدت نیم ساعت از خوردن و آشامیدن خودداری کنند و تا 24 ساعت از عذا‌های گاززدنی خودداری کنند.
- گاه به علت مزه خاص فلوراید، برخی از کودکان تلاش می کنند که آن را از روی دندان هایشان پاک کنند، که شما باید مانع از آن شوید.
مراقبت بعد از بی حسی:
برخی از درمان‌های دندانپزشکی نیاز به بی حسی دارند. بی حس کردن بخشی از دهان (چه در هنگام تزریق و چه پس از درمان) تجربه ناخوشایندی برای کودکان است که با مهارت دندانپزشک و همکاری والدین می‌توان آن را تبدیل به خاطره ای مطلوب نمود. بنابراین پس از بی حسی نکات زیر را رعایت فرمائید:
- مطلقاً در رابطه با چگونگی انجام بی حسی از کودک سوال نکنید و اگر کودک به شما گفت که به من آمپول زدند شما اظهار بی اطلاعی کنید.
- برخی از کودکان احساس ناخوشایند خود را از بی حسی با جملات زیر بیان می کنند، لپم باد کرده، لپم خواب رفته، توی لبم چیزی گذاشتن و…. عباراتی مشابه. شما به کودک اطمینان بدهید که این کار برای او لازم بوده و این حالت به زودی برطرف خواهد شد و نباید نگران باشد.
- کودکان تمایل دارند که ناحیه بی حس شده را لمس کنند و در فک پایین آن را گاز بگیرند. باید مانع این کار شد زیرا گاز گرفتن ناحیه بی حس شده، زخم بسیار بزرگی را ایجاد می نماید، و تا روز ها مانع غذا خوردن راحت کودک می شود.
مراقبت بعد از خارج کردن دندان:
والدین باید در عدم استفاده از این لغات دلهره آور مانند کشیدن دندان، جراحی دندان، تزریق آمپول و … با تیم دندانپزشکی همکاری داشته باشند. نکات زیر پس از درمان باید رعایت شود:
- گاز استریل که در فضای دهان قرار داده شده است باید حداقل تا 30 دقیقه در جای خود بماند. در مورد دندان های دائمی این میزان به یک ساعت می رسد.
- کودک باید آب دهان خود را قورت دهد وگرنه به علت بی حسی لب و گونه، آب دهان او به بیرون جاری خواهد شد و ممکن است در کودک ایجاد ترس و نگرانی کند.
- 30 دقیقه الی 1 ساعت پس از خارج کردن دندان، خوردن یک بستنی می تواند به کنترل خونریزی و در عین حال بهتر شدن حال و هوای کودک کمک کند.
- تا 24 ساعت پس از خارج کردن دندان، باید از صرف غذای داغ و سفت خودداری شود. بیشتر از غذاهای سرد استفاده کنید زیرا باعث بهبود درد و التهاب می شود.
- پس از 24 ساعت، مسواک زدن و قرقره آب نمک رقیق(سرم فیزیولوژی) باید به صورت منظم انجام شود.
- استفاده از شربت استامینوفن می تواند در بهبود درد کمک کننده باشد.از آن استفاده کنید.
- در نظر داشته باشید اگر فضای دندان کشیده شده نیاز به فضا نگهدار دارد، در اسرع وقت جهت انجام آن به دندانپزشک مراجعه کنید.
مراقبت های بعد از عصب کشی دندان شیری:
رایج ترین درمان در دندان های شیری پوسیده، عصب کشی دندان شیری است. در دندان های شیری دو نوع عصب کشی مرسوم است:
- عصب کشی تاج (پالپوتومی)
- عصب کشی تاج و ریشه (پالپکتومی)
در صورتی که عفونت به ریشه ی دندان ریشه راه پیدا کند، عصب کشی تاج و ریشه انجام می شود. ولی در صورت که عفونت محدود به تاج باشد، فقط عصب کشی تاج انجام می شود. نکات زیر را پس از این درمان باید رعایت کرد:
- از آنجا که این درمان ها تا حدی لثه و دیگر بافتهای دهان را در چند روز اول درمان آزرده می کنند، حتما باید از مسکن مناسب استفاده شود. شربت استامینوفن می تواند درد دندان را بهبود بخشد.
- ممکن است عفونت گسترده باشد. در صورت تجویز پزشک از شربت آموکسی سیلین برای رفع آن استفاده کنید. مصرف شربت آموکسی سیلین بدون تشخیص پزشک می تواند باعث مقاومت آنتی بیوتیکی شود.
مراقبت های بعد از پر کردن دندان شیری:
دندان شیری می تواند با مواد پرکردنی مثل آمالگام یا کامپوزیت پر شود. درباره ی هر یک از مواد پرکردنی در ادامه توضیح می دهیم:
کامپوزیت
کامپوزیت ماده ی رزینی است که همرنگ دندان است. از کامپوزیت عمدتا برای پر کردن دندان های جلویی استفاده می شود.
مزایای کامپوزیت:
- همرنگ دندان است
- نیاز به تراش زیاد دندان ندارد
معایب کامپوزیت:
- نیاز به رعایت بهداشت زیاد دارد
- در پوسیدگی هایی که خیلی عمیق و زیر لثه است نمیتوان به کار برد
- نیازمند مواد و وسایل مخصوص و روش مخصوص است.
- از آمالگام گرانتر است
آمالگام
آمالگام یک نوع فلز است که جهت پر کردن دندان ها مخصوصا دندان های عقبی به کار برده می شود.
مزایای آمالگام
- استحکام خوب
- ارزانتر از کامپوزیت
- نیاز به وسایل خاص ندارد
معایب آمالگام
- رنگ نقره ای دارد
- ممکن است نیاز به تراش بیشتر دندان داشته باشد
تشخیص اینکه کدام دندان بهتر است با کدام مواد پر شود با دندانپزشک است. برای افزایش طول عمر این درمان نیاز است تا هر یک از نکات زیر را درباره ی هرکدام انجام دهید:
مراقبت های بعد از آمالگام:
- نیاز هست 2 الی 3 ساعت با سمتی که ترمیم آمالگام دارد چیزی جویده نشود تا ترمیم به استحکام کافی برسد.
- تا 24 ساعت بهتر است از مواد غذایی نرم استفاده کنید. از مصرف مواد غذایی سفت یا چسبنده مثل تافی یا آدامس یا گز اجتناب کنید.
- پس از از بین رفتن بی حسی و گذشت 24 ساعت، اگر احساس بلندی در دندان ها وجود داشت، به دندانپزشک مراجعه کنید تا ترمیم را اصلاح کند.
- درد و حساسیت در ساعات اولیه ی پس از ترمیم طبیعیست.
مراقبت های بعد از کامپوزیت:
- دندانی که با کامپوزیت ترمیم شده است در ساعات اولیه ترمیم بسیار رنگ پذیر است. بهتر است تا 24 ساعت پس از ترمیم کامپوزیت از خوردن مواد غذایی رنگی مثل چای یا قهوه ی پررنگ یا خورشت های رب دار اجتناب کرد.
- پس از از بین رفتن بی حسی و گذشت 24 ساعت، اگر احساس بلندی در دندان ها وجود داشت، به دندانپزشک مراجعه کنید تا ترمیم را اصلاح کند.
- درد و حساسیت در ساعات اولیه ی پس از ترمیم طبیعیست.
- جویدن پس از ترمیم کامپوزیتی منعی ندارد اما بهتر است در ساعات اولیه از خوردن غذاهای سفت اجتناب کنید.
مراقبت های بعد از روکش فلزی:
دندانپزشک ممکن است بعد از عصب کشی دندان شیری، بر روی آن روکش فلزی قرار دهد. این روکش فلزی باعث می شود تا دندان شیری استحکام خود را حفظ کند و عمر بیشتری داشته باشد. برای مراقبت از این روکش های فلزی انجام موارد زیر ضروری است:
- ضروری است حداقل تا یک ساعت پس از درمان، غذای جویدنی میل نشود و تا 24 ساعت پس از درمان نیز از غذاهای نرم استفاده شود.
- مسواک و نخ دندان زدن این روکش ها با مسواک زدن عادی فرقی ندارد. شاید در روزهای نخست اندکی التهاب در لثه اطراف روکش مشاهده شود که با مسواک زدن و شست و شوی مرتب دهان به زودی برطرف خواهد شد.
- از آنجا که رنگ روکش دندانهای شیری، نقره ای است؛ برخی از والدین از رنگ آن اظهار نارضایتی می کنند. نباید فراموش کرد که این روکش ها امتحان پس داده ترین ها در نوع خود هستند و بهترین نتایج درمانی از آن ها حاصل می شود و به خصوص در برابر کودک نباید از رنگ آن اظهار نارضایتی نمود.
مراقبت های بعد از فضا نگهدارنده یک طرفه و دو طرفه:
در برخی موارد برای اینکه فضای دندان کشیده شده بسته نشود، نیاز به فضا نگهدارنده (حال یک طرفه و یا دوطرفه) است. پس از کار گذاشتن این وسیله ارتودنسی در دهان کودک، نکات زیر باید مراعات شوند:
- به علت آنکه یک وسیله ارتودنسی در دهان کودک قرارداده شده است، برخی از کودکان اظهار نارضایتی می کنند.
- بعد از یک الی دو روز اکثر بیماران به وجود این وسیله عادت می کنند و اصلا دیگر متوجه آن نمی شوند. ضروری است که والدین در برابر نارضایتی کودک با تیم دندانپزشکی همکاری کنند تا کودک به وسیله عادت کند.
- کودک تا نیم ساعت پس از کار گذاشتن وسیله باید از خوردن و آشامیدن خودداری کند و تا 24 ساعت نیز غذاهای نرم میل شود.
- از مصرف غذاهای چسبناک (مثل گز،تافی و…) خودداری شود.
- والدین باید مانع از بازی کردن کودک با فضانگهدارنده شوند تا زمانی که او به حضور وسیله عادت کند.
- حداکثر بعد از سه ماه برای معاینه مجدد به دندانپزشک مراجعه کنند.
- در صورتی که به هر دلیل فضانگهدارنده از محل خود خارج شد بایستی آن را در یک کیسه پلاستیکی نگهداری کرد و در اولین فرصت به بخش مرکز درمانی مراجعه نمود.
بهترین روش‌های مراقبت‌های بعد از دندانپزشکی کودکان
مراقبت از دندانهای شیری و مراقبت‌های بعد از دندانپزشکی کودکان بسیار اهمیت دارد، زیرا دندانهای شیری اساسی برای سلامت دندانهای دائمی در آینده می‌باشند. در ادامه چند راهنمایی برای مراقبت از دندانهای شیری کودکان ارائه می‌شود:
- تمیز کردن دندان‌ها: از زمانی که دندانهای کودک شروع به ظاهر شدن می‌کنند (حدود ۶ ماهگی)، باید با استفاده از یک دستمال نرم یا برس دندانهای کودک را تمیز کرد. این کار را باید دو بار در روز، صبح و شب، انجام داد.بعد از درآوردن اولین دندان، بهتر است بعد از خوردن هر وعده ی غذایی شیر یا غذا، دندان کودک خود را تمیز کنید.
- استفاده از مسواک مناسب: از زمانی که کودک قادر به نگهداری مسواک است (حدود ۱-۲ سالگی)، باید از مسواک نرم و با سر باریک و مناسب برای دهان کوچک استفاده کرد.
- استفاده از خمیر دندان مناسب: باید از خمیر دندان با مقدار مناسب فلوراید (کمیتی که برای کودکان توصیه می‌شود) استفاده کنید. معمولاً از سن 3 سالگی به بعد که کودکان توانایی کنترل بلع را دارد می‌توان از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کرد.
- مراقبت از تغذیه: تغذیه مناسب و کمک به کودک برای اجتناب از مصرف مواد شیرین و مقررات سالمی که دندان‌هایشان را تحت فشار قرار می‌دهد، نقش مهمی در سلامت دندانهای شیری دارد. توصیه می شود از مواد قندی کمتر استفاده شود یا استفاده از تنقلات، بلافاصله پس از مصرف وعده ی غذایی اصلی انجام شود و پس از آن دهان با مسواک و خمیر دندان تمیز شود. خرده خوری یکی از عوامل رایج پوسیدگی در دندان های شیری کودکان است.
- بازدیدهای دوره‌ای از دندانپزشک: از سن ۱ سالگی، کودک باید به دندانپزشک معرفی شود تا در مورد مراقبت از دندان‌هایشان راهنمایی شود و اگر نیاز به درمانی باشد، زودتر آن اجرا شود. همینطور این کار باعث می شود ترس کودکان از دندانپزشکی کاهش یابد.
مراقبت از دندانهای شیری کودکان و مراقبت‌های بعد از دندانپزشکی کودکان از مسائل مهمی است که می‌تواند به سلامت دهان و دندانهای آینده آن‌ها کمک کند. این مراقبت‌ها می‌تواند به پیشگیری از بروز مشکلات دندانی در آینده کمک زیادی کند.
در این مقاله به طور کامل به مراقبت‌های بعد از دندانپزشکی کودکان پرداختیم. اگر نیاز به مشاوره دارید، با ما در تماس باشید: